mini-UKM #19 @MSU (๖) รูปแบบการสอนที่เรียกได้ว่า "Change"

mini-UKM ครั้งที่ ๑๙ กลุ่มย่อย "การสอนแบบมืออาชีพ" ได้คัดเลือก GP (Good Practice) ของอาจารย์หลายท่านเพื่อนำเสนอบนเวทีสรุปก่อนปิดงาน GP ของ ผศ.ดร.โสภา แคนสี ที่ ดร.สุมลวรรณ ชุ่มชื่อ กระบวนกรประจำกลุ่ม ท่านตั้งชื่อให้ว่า "Change" เป็นอีกรูปแบบการสอนหนึ่งที่น่าสนใจและผมตั้งใจว่าจะนำมาบันทึกไว้เป็นตัวอย่างของความพยายามที่สัมฤทธิ์ผลชัดเจน

การแลกเปลี่ยนเรียนรู้ในกลุ่มย่อย "การสอนแบบมืออาชีพ" ของเวที mini-UKM-MSU ที่ผ่านมา ทีมงานได้เชิญเจ้าของ GP ทั้งหลายในคราวนั้นมาด้วย ผมจึงมีโอกาสได้ฟัง GP "Change" ด้วยตนเอง จึงขอนำมาเล่าบอกต่อไว้ในบันทึกนี้ ผมนำเอาแนวปฏิบัติมาสังเคราะห์เป็นโมเดลภาพ ได้ดังรูปครับ

Changes Model

วิธีการ "เปลี่ยน" มี ๗ อย่างที่สำคัญ ๆ ดังต่อไปนี้

Condition ก่อนการเรียนการสอน ให้สร้างเงื่อนไข กติกา สร้างข้อตกลง แล้วเข้มงวดรักษากติกาและปฏิบัติตามเงื่อนไขอย่างเคร่งครัด เงื่อนไข โดยเฉพาะเงื่อนไขของการประเมินผลเป็นคะแนน เป้าหมายการเรียนรู้คืออะไร จะประเมินอย่างไร เกณฑ์เป็นอย่างไร เช่น

การเข้าเรียน การมาเรียนสาย
การส่งงานที่ได้รับมอบหมาย
การประเมินด้วยการทดสอบ

Heart เปิดใจ ทำให้เปิดใจที่จะตั้งใจเรียน โดยใช้การบรรยายหรือเล่าเรื่องโน้มน้าวให้เห็นภาพรวม เห็นความเป็นมา เห็นความจำเป็น และประโยชน์ของการตั้งใจ หรือโทษหากไม่ตั้งใจเรียน
Awareness ตระหนักเห็นความสำคัญขององค์ความรู้และทักษะที่จะได้จากการเรียนการสอนในแต่ละหัวข้อ ขั้นตอนนี้ไม่ใช่การบอกบรรยาย แต่ท่านใช้การสนทนาถึงเหตุถึงผลของแต่ละองค์ความรู้ ว่านำไปใช้อย่างไร เพื่ออะไร และให้ความสำคัญกับการตระหนักรู้ว่าตนเองรู้และเข้าใจเรื่องนั้น ๆ หรือยังหลังเรียน
Note เปลี่ยนวิธีการเรียนของนิสิตใหม่ โดยให้นิสิตเรียนแบบจดข้อสรุป (องค์ความรู้) หลังจากที่เข้าใจแล้ว ลองในสมุดไปพร้อม ๆ กัน แทนที่จะปล่อยให้ต่างคนต่างจดตามใจ ซึ่งท่านพบว่าส่วนใหญ่ไม่ค่อยจด หรือจดก็ไม่ตรงกับคำสัญ ไม่ใช่แก่นขององค์ความรู้ที่ต้องการสอน .... (ผู้เรียนมีปัญหาเรืองวิธีการเรียน สมาธิ และทักษะในการวิเคราะห์และสังเคราะห์ ความรู้ด้วยตนเอง)
Giving Assignment การมอบหมายงาน จากเดิมที่มอบงานแบบทั้งหมด (หัวเรื่องละ ๓ ข้อ) พร้อมเฉลยให้ไปศึกษาเอง ท่านเปลี่ยนมามอบงานที่ละข้อ และเฉลยไปทีละข้อ ทำได้แล้วค่อยรับข้อถัดไป
Evaluation การวัดประเมินผลการเรียน จากเดิมที่มีเพียงทดสอบเท่านั้น เปลี่ยนเป็นมาทดสอบย่อย ๆ บ่อย ๆ และประกาศคะแนนให้รู้ทุกสัปดาห์ รวมถึงงานกาตรวจงานและประกาศคะแนนให้เห็น และเปิดโอกาสให้นิสิตมาสอบถามได้ หากสงสัย
Supervision เป็นการให้คำปรึกษา จี้ลงไปที่ปัญหาที่ผู้เรียนคนนั้น (ดูรายบุคคล) อธิบายคล้ายสอนเสริม และแนะนำแนวทางการเรียนรู้ด้วยตนเอง และคอยติดตามดูแลต่อเนื่อง

ก่อนเปลี่ยน-หลังเปลี่ยน

ในรายวิชาเฉพาะที่เนื้อหายาก มีผู้เรียนสอบตก ติด F จำนวนมาก อาจารย์โสภาพิจารณาจะแก้ปัญหานี้ จึงได้ทดลอง "เปลี่ยน" (่ไม่ใช่แค่ปรับ) การจัดการเรียนรู้ใหม่ จากเดิมที่สอนแบบบรรยาย โดยใช้ powerpoint แจกเอกสารหรือชีทให้ไปอ่านเอง ให้แบบฝึกหัดทีละ ๓ ข้อพร้อมเฉลยให้ไปทำเอง เมื่อส่งกลับมาก็ให้คะแนนเก็บเต็ม (แจกคะแนนเก็บ ๒๕%) และสุดท้ายประเมินด้วยการทดสอบ (ดู)

หลังจากการเปลี่ยนมาสอนและพัฒนามาต่อเนื่อง จำนวนนิสิตที่สบตกและติด F ลดลงเหลือเพียงไม่ถึง ๒๐% จากเดิมที่ตก ๘๐%